3 september

Vandaag hebben we een slag verloren. De pruisen hebben onze loopgraaf ingepikt. Veel soldaten zijn gewond en er zijn tientallen doden.

Het gaat nu al maanden zo. Het stinkt hier naar uitwerpselen, verrot eten, bloed en overal liggen lijken. Ik weet niet of ik dit nog lang volhoud. Ik ben door een kogel in mijn been geraakt en ik heb last van mijn voeten. Ook heb ik overal last van eelt op mijn handen. Want als ik niet vecht moet ik graven.

Ik mis ook mijn ouders en mijn kleine zusje. Ik ben bang dat ze dood zijn. Elke keer als ik iemand dood voel ik me schuldig. Maarja het is doden of gedood worden.

Nu is het wachten, wachten totdat er weer een slag begint. Dat kan soms dagen duren. Soms word ik wanhopig want de loopgraven gaan bijna letterlijk van de Noordzee tot de Zwitserse grens. En niemand wint. Er gaan steeds maar mensen dood maar de oorlog stopt toch niet.